Sự phát triển của thương mại điện tử (TMĐT) tại Việt Nam đang thu hút sự quan tâm của toàn xã hội: người dùng tích cực tham khảo giá và mua sắm online [1]; các nhãn hàng, nhà cung cấp… dịch chuyển dần lên online tìm khách hàng mới, giảm chi phí mặt bằng, nhân công, quản lý…
Website [2] thương mại điện tử
Theo số liệu của Bộ TT&TT, năm 2013, thị phần TMĐT tăng trưởng khoảng 50%, tức là khoảng 3,4 triệu người dùng hoạt động thường xuyên trên các website TMĐT [3] nhờ sự đầu tư mạnh của các công ty lớn trong và ngoài nước, cùng với xu thế khởi nghiệp về TMĐT đang khá rầm rộ.
Người dùng truy cập vào các website [4] TMĐT phần lớn để tra cứu thông tin sản phẩm, dịch vụ, hàng hoá và tham khảo giá, nơi bán. Số ít trong đó là có tham gia giao dịch trực tuyến. Số người đã từng tham gia đặt hàng và thanh toán online là khoảng 800.000 người. Lượng giao dịch online trung bình trên mỗi đầu người là 4 giao dịch/năm. Giá trị trung bình mỗi giao dịch giao động trong khoảng 100.000đ đến 140.000đ.
Tại Việt Nam, các key player bao gồm:
– VCCorp (muachung.vn, solo.vn, enbac.com, muare.vn, rongbay.com, eat.vn, chonmon.vn, sohapay.com)
– Rocket Internet (lazada.vn, zalora.vn, hungrypanda.vn)
– MJ Group (nhommua.com, hungry.vn, zap.vn, kay.vn)
– VNG (123.vn, 123pay.vn, 123mua.vn)
– Vật giá (vatgia.com, nhanh.vn, mytour.vn, baokim.vn, cucre.vn)
– Peacesoft (chodientu.vn, 1top.vn, nganluong.vn, ebay.vn)
– Vinabook.com, Hotdeal.vn
– FPT với sendo.vn, senpay.vn và chuỗi FPTshop
– Các đơn vị làm offline mạnh như: thegioididong.com, nguyenkim.com…
Người dùng truy cập vào các website TMĐT phần lớn để tra cứu thông tin sản phẩm, dịch vụ, hàng hoá và tham khảo giá, nơi bán. (Ảnh minh họa)
Các hình thức thương mại điện tử
Khi nói đến TMĐT, đa số thường hay nhắc đến các loại hình C2C (Consumer to Consumer), B2C (Business to Consumer) hoặc B2B (Business to Business) và gần đây thì có B2T (Business to Team). Nhưng như thế quá chung chung, quá rộng và không thể hiện hết được bản chất của các hệ thống TMĐT. Tôi chia các mô hình TMĐT thành các loại sau:
– Sàn giao dịch TMĐT: bao gồm các website rao vặt, forum mua bán là các website mà người mua và người bán không có hoặc rất ít giao dịch điện tử, chỉ là nơi quảng bá thông tin sản phẩm/dịch vụ sau đó tiến hành giao dịch offline (rongbay.com, 5giay.vn, muare.vn, vatgia.com, enbac.com,…)
– Website bán lẻ trực tuyến (Online Retail): là các website cho phép khách hàng lựa chọn mặt hàng cần mua sau đó thanh toán qua các hình thức: COD, Online, Money transfer hoặc Cash on Office (solo.vn, tiki.vn, lazada.vn, zalora.vn, zap.vn, vinabook.com, 123.vn,…)
– Website khuyến mãi, giảm giá: Là các website đi theo mô hình mua chung, tức là nhiều người cùng mua 1 sản phẩm thì sẽ được giá rẻ (muachung.vn, nhommua.com, hotdeal.vn,…) hoặc các website bán hàng theo hình thức flash sale nhằm mục đích promotion cho sản phẩm/dịch vụ.
– Website đấu giá trực tuyến: Đây là hình thức gamification nhằm quảng bá sản phầm tới người dùng thông qua tổ chức trò chơi đấu giá xuôi và đấu giá ngược (daugia321.vn, vbid.vn,…)
– Các website Localize E-commerce (TMĐT địa phương) và dịch vụ: là các website hoặc ứng dụng di động phục vụ nhu cầu trong vùng địa lý cụ thể, không phụ thuộc vào hình thức giao dịch online mà qua COD là chủ yếu. Các dịch vụ điển hình như gọi đồ ăn về nhà, đặt bàn, đặt vé,… (chonmon/eat.vn, hungrypanda.vn, …) hoặc các mô hình subscription e-commerce, OTA,…
Theo ICTnews